Τα έθιμα του Πάσχα σε όλη την Ελλάδα

Η σημαντικότερη γιορτή του χρόνου θεωρείται για τους Έλληνες το Πάσχα. Πλούσιες εκδηλώσεις και έθιμα πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα. Ανάμεσά τους, ο περίφημος σαϊτοπόλεμος στην Καλαμάτα, η αυγομαχίες στην Κερκίνη και τα τουφέκια στη Σάμο.

Οι ρίζες του εθίμου βρίσκονται στους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821.

Ο θρύλος θέλει τους Μεσσήνιους να χρησιμοποίησαν σαΐτες γεμάτες με εκρηκτικά για την αναχαίτιση του ιππικού των Τούρκων, τρομάζοντας τα άλογα και αποδεικνύοντας ότι η νίκη σε μια μάχη δεν έρχεται από την αριθμητική υπεροχή.

Αρκετοί από τους συμμετέχοντες φορούν παραδοσιακές φορεσιές, κρατώντας στα χέρια τους τις χειροποίητες σαΐτες, οι οποίες φτιάχνονται από χάρτινα ρολά γεμισμένα με μπαρούτι.

Τα «μπουλούκια» -όπως ονομάζονται οι ομάδες των σαϊτολόγων- αναβιώνουν το έθιμο αυτό κάθε χρόνο, ως υπενθύμιση του ηρωισμού Ελλήνων επί της Τουρκοκρατίας.

 

Σχοινούσα – «Μπίλιοι»

Την ημέρα του Πάσχα όλοι οι κάτοικοι συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία και παίζουν «μπίλιους», παραδοσιακό παιχνίδι παρόμοιο του «μπόουλινγκ».

 

Ήπειρος -Ο «νεκρός» Ζαφείρης

Την Κυριακή του Πάσχα και καθόλη τη διάρκεια της Άνοιξης στην Ήπειρο αλλά και σε κάποια μέρη της Μακεδονίας αναβιώνει το έθιμο του Ζαφείρη. Το όνομα δεν είναι σταθερό και μπορεί και να συναντηθεί ως Μαγιόπουλο ή ακόμα  και Φουσκοδέντρι. Το έθιμο αυτό είναι ουσιαστικά ένα παιδικό παιχνίδι και την αναβίωση του. Το παιδί που έχει το ρόλο του Ζαφείρη παριστάνει το νεκρό, ενώ τα υπόλοιπα μαζεύουν λουλούδια και φύλλα. Τον στολίζουν και παράλληλα τον μοιρολογούν κρατώντας στα χέρια τους καλάμια αντί για λαμπάδες. Στο τέλος του μοιρολογιού, όλα τα παιδιά μαζί φωνάζουν «Σήκου Ζαφείρη, Σήκου!» και ο «νεκρός» ανασταίνεται από το στολισμένο με λουλούδια κρεβάτι του και τα κυνηγά φωνάζοντας και γελώντας. Αλίμονο στον άτυχο που θα πιάσει ο αναστημένος Ζαφείρης, γιατί θα είναι ο «νεκρός» της επόμενης χρονιάς ή του επόμενου γύρου.

 

Σάμος- Το έθιμο των τουφεκιών

Στο Μαραθόκαμπο της Σάμου, την Κυριακή του Πάσχα, εδώ και περίπου 100 χρόνια διατηρείται το έθιμο των τουφεκιών, ένα έθιμο με καταβολές στην Επανάσταση του 1821. Στις ημέρες μας, οι κάτοικοι προσπαθούν κάθε χρονιά να προσφέρουν και εντυπωσιακότερο θέαμα, προσελκύοντας επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και τον κόσμο. Για το έθιμο αυτό ο κόσμος προετοιμάζεται μήνες πριν. Συγκεντρώνουν τα υλικά τους και σιγά σιγά κατασκευάζουν απίστευτο αριθμό εκτοξευτήρων-τουφεκιών.

 

Κάθε ενορία έχει στην συλλογή της 1.600-2.000 εκτοξευτήρες. Τα τοποθετούν στο χώμα με προσανατολισμό τα απέναντι βουνά -για λόγους ασφαλείας- και έτσι η κάθε ενορία παρουσιάζει το δικό της θέαμα. Την Κυριακή του Πάσχα, μετά τη μεσημεριανή περιφορά των Αναστάσεων, όλες οι ενορίες συναντιούνται σε προκαθορισμένο σημείο και η κάθε μια στην σειρά της ξεκινά τις… τουφεκιές.

 

Στόχος είναι να παρουσιάσουν το πλέον πολύβουο και καπνογόνο θέαμα διότι με αυτόν τον τρόπο ανακηρύσσεται και ο νικητής. Όταν τελειώσει η διαδικασία όλοι μαζί γιορτάζουν με αυγά, κουλούρια και παραδοσιακό σαμιώτικο κρασί.

 

Κερκίνη – Αυγομαχίες

Την Κυριακή του Πάσχα αναβιώνει στην Καστανούσα Κερκίνης του διευρυμένου δήμου Ηράκλειας, το ποντιακό πασχαλινό έθιμο «αυγομαχίες». Το έθιμο έχει τις ρίζες του στον Πόντο και συμβολίζει την Ανάσταση του Κυρίου και τη σύγκρουση του καλού με το κακό. Βασικός κανόνας του εθίμου είναι η χρησιμοποίηση μόνο αυγών κότας

 

Περισσότερα στο aftodioikisi.gr - εδώ