Αποστόλου Χρ.*: «Η νοημοσύνη των φυτών»

Τα φυτά έχουν τη μοναδική δυνατότητα να αντιλαμβάνονται τα ερεθίσματα που δέχονται από το περιβάλλον και αντιδρούν σε αυτά, για παράδειγμα θα μπορούσαμε να αντιστοιχήσουμε τις αισθήσεις του ανθρώπινου οργανισμού με τις αισθήσεις των φυτών. Οι άνθρωποι μυρίζουν και γεύονται, αντίστοιχα τα φυτά αντιλαμβάνονται τα θρεπτικά που έχουν στην διαθεσιμότητα τους εντός του εδάφους, οι άνθρωποι βλέπουν, αντίστοιχα και τα φυτά αντιλαμβάνονται διάφορα μήκη κύματος ακτινοβολίας, οι άνθρωποι αισθάνονται πράγματα, αντίστοιχα και τα φυτά αντιλαμβάνονται συγκεκριμένα μηχανικά ερεθίσματα, και τέλος, οι άνθρωποι ακούνε, αντίστοιχα και τα φυτά σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις που έχουν γίνει καταφέρνουν να αντιλαμβάνονται ήχους και να αντιδρούν σε αυτούς.

Βέβαια πέρα από αυτές τις κοινές αισθήσεις, μπορούμε να προσθέσουμε  και κάποιες ακόμα καθώς τα φυτά καταφέρνουν να έχουν απόλυτη αίσθηση του χώρου και του χρόνου γύρω τους, δηλαδή γνωρίζουν την εποχή και την ώρα της ημέρας πού βρίσκονται. Καταφέρνουν να αντιλαμβάνονται την ύπαρξη παθογόνων οργανισμών στο έδαφος και των φυτοφάγων ζώων και διαμορφώνουν της συμπεριφοράς τους ανάλογα έτσι ώστε να προστατεύονται από αυτά. Άρα μπορούμε να καταλάβουμε ότι αντιλαμβάνοντας μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα και διαμορφώνοντας την συμπεριφορά τους, μαθαίνουν και θυμούνται. Επίσης, εμένα προσωπικά μου κάνει εντύπωση η ιεράρχηση των διαφόρων αναγκών που έχουν έτσι ώστε να δοθεί μία τελική ‘απόφαση’ για να λύσουν τα διάφορα προβλήματα που προκύπτουν, για παράδειγμα να αντιλαμβάνονται το πρόβλημα μεταξύ μιας προσβολής ενός εντόμου σε ένα μέρος του φυτού και ενός μηχανικού τραύματος. Επιπροσθέτως μπορούν να προβλέπουν διάφορες κλιματικές αλλαγές μέσω των ερεθισμάτων που δέχονται.
Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι επιδεικνύουν κοινωνικότητα μεταξύ των άλλων φυτών, δηλαδή θα βοηθήσουν κάποιο μέλος του ίδιου είδους που έχει ωφέλιμο κόστος για αυτά, όπως για παράδειγμα με τον τρόπο τους θα πληροφορήσουν τα γειτονικά φυτά αν υπάρξει προσβολή από έντομα. Τέλος καταλαβαίνουν και αναγνωρίζουν την ταυτότητά τους ‘διαχωρίζοντας’ τα από τα υπόλοιπα φυτά. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω των ριζών που είναι ικανές να διακρίνουν εάν οι γειτονικές ρίζες αποτελούν συγγενές η μη συγγενές φυτό. Ο συγγενής αντιμετωπίζεται ως βοηθητικός ‘χαρακτήρας’, ενώ ο ξένος ως ένας ανταγωνιστής. Επομένως, θα μπορούσαμε να πούμε με σιγουριά ότι τα φυτά διαθέτουν μία πάρα πολύ ιδιαίτερη μορφή ‘νοημοσύνης’.

Apostolou Christos
Undergradute Student - Faculty of Agriculture